Vier molens met de wind in de zeilen

In Kortemark kan je vier molens bewonderen: de Koutermolen, de Couchezmolen, de Wullepitmolen en de Kruisstraatmolen.

De Koutermolen, de oudste van de gemeente

Waar?

Koutermolenstraat 5a in Kortemark

Eigenschappen

De molen dateert uit 1436 en is daarmee beslist de oudste molen van de gemeente, hoewel de oudste datumaanduiding in de molen zelf, op het klauwijzer van het voorwiel, slechts 1789 aangeeft. Het is een ‘standaardmolen’, wat betekent: een houten molenkast op een stelling met een verticale spil.

Deze molen is beschermd sinds 1944.

De Couchezmolen, de hoogste van het land

Waar?

Zarren-Lindestraat 51, Zarren

Eigenschappen

Deze bakstenen stellingmolen is een kanjer in zijn soort: 25 meter hoog tot in de nok en daarmee de hoogste molen van België. Er zijn niet minder dan zeven zolders. De molen werd gebouwd in 1870 en is beschermd sinds 1944. In 1914 werd de molen onder toezicht van de Duitse militairen uitgebaat. Tijdens de bevrijding in 1918 bleef de molen praktisch ongedeerd, wat hoogst uitzonderlijk was: in de regio werden niet minder dan 13 andere molens vernield.

Vreemd genoeg waren het de Duitsers die deze molen in 1944 klasseerden. Na de oorlog werd de molen uitsluitend als graanmolen gebruikt, tot in 1949. In 1997 kwam de aftakelende molen in erfpacht van de gemeente Kortemark. Begin jaren 2000 werd hij grondig gerestaureerd en in ingericht als molenmuseum. Je vindt er onder andere info over de bestaande en al verdwenen molens op het grondgebied, de soorten molens en het proces van graan tot meel.

Openingsuren

De Couchezmolen is van april tot en met september elke zondag open van 14 tot 18 uur. Elke eerste en vierde zondag van de maand wordt er bij voldoende wind gemalen. De molen is gesloten op feestdagen

Toegangsprijs

Als individuele bezoeker mag je de molen gratis binnen. Groepen kunnen ook het hele jaar door een gegidst bezoek reserveren bij de dienst toerisme voor 70 euro per groep. Wil je daar de degustatie van een molenkoekje en een molenjenever bij, dan betaal je daarvoor 1 euro per persoon.

De Wullepitmolen, op vier bakstenen teerlingen

Waar?

Molenstraat (wijk Zarren-Linde), Zarren

Eigenschappen

Deze standaardmolen, op vier bakstenen teerlingen gebouwd, is een 17de eeuwse molen. Hij werd opgericht in Zerkegem in 1623 en in 1923 naar Zarren overgebracht. Hij werd op dezelfde ‘berg’ heropgebouwd waar de oude Zarren-Linde molen (eerste vermeldingen rond 1639) tijdens de Eerste Wereldoorlog door een artillerievoltreffer werd vernield. Deze overgebrachte houten molen heeft maar een korte maalcarrière gekend: vanaf 1949 werd hij al buiten dienst gesteld. De activiteiten werden tot 1967 overgenomen door de nieuwe maalderij, die naast de windmolen werd gebouwd.

In 1994 kocht de provincie West-Vlaanderen deze molen en restaureerde hem volledig. In 2017 kocht de gemeente de molen terug van de provincie.

Openingsuren

De Wullepitmolen kan je elke eerste zondag van de maand april tot en met september bezoeken, telkens tussen 14 en 18 uur. Op feestdagen is de molen gesloten. De toegang is gratis.

De Kruisstraatmolen, de eerste met het systeem-Van Bussel

Waar?

Steenstraat, Werken

Eigenschappen

Deze houten molen uit 1773 staat op vier ingebouwde, bakstenen teerlingen. Hij werd in 1921 overgebracht uit Torhout. Hij is speciaal om twee redenen: het is een ‘driezoldermolen’, wat betekent dat er een extra zolder, de ‘hel’, werd voorzien onder de graanzolder. Daar werd het meel tot bloem gemalen.

Bovendien was dit de eerste molen in België met wieken (vlucht 25 meter), voorzien van het zogenaamde ‘systeem-Van Bussel’. Deze molen werd uitgebaat tot 1975. De molen - ook wel Berghes molen genoemd, naar de molenaarsfamilie Vandenberghe - is eigendom van de gemeente Kortemark en beschermd sinds 14 april 1944.

Openingsuren

De Kruisstraatmolen is minstens elke tweede zondag van de maanden april tot en met september open, telkens van 14 tot 18 uur. Groepen zijn er welkom op afspraak.